در اوایل سال 1389 بانک رفاه که یکی از مشتریان داده پردازی بود، در مورد سامانه گاما آگاه شده بود، از اینرو خواهان به کار گیری گاما برای مدیریت درخواستهای IT خود در سطح شعبه استفاده کند. با این که سامانه صرفا یک Ticketing بود و بخش تجهیزات، شناسنامه تجهیزات، و انبار قطعات هنوز در گاما ایجاد نشده بود، با توجه به تیم توانمندی که در اختیار داشتیم، به سرعت این بخشها را توسعه دادیم. خوشبختانه بانک رفاه هم اکنون یکی از مشتریان فعال و خوب ما در زمینه استفاده از گاما میباشد.
این ایده که نرمافزار مدیریت درخواستی که برای خودمان و رفع مشکل خودمان تولید کرده بودیم، توانسته بود در یکی از بانکهای کشور آن هم در سراسر کشور و در سطح شعب راهاندازی گردد، انرژی دوچندانی به ما برای ادامه راه داد. البته در این راه پر پیچ و خم حتما اشتباهاتی هم داشتهایم و ایمان داریم که مسیر کارآفرینی بجز پیمودن این راه دشوار اما زیبا نیست. در این مسیر است که ما رشد میکنیم و اعتقاد داریم که این هنوز اول راه است…
شرکت ملی حفاری ایران یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران می باشد و براساس اساس نامه مربوط اجرای عملیات حفاری به منظور اکتشاف، تولید و بهرهبرداری از مخازن نفت و گاز و نیز تعمیر و ترمیم آنها ایجاد چاه های تزریقی و انجام کلیه خدمات فنی وابسته اعم از قلمرو داخلی و فلات قاره را بر عهده دارد. شرکت ملی حفاری ایران با پشتوانه بیش از سه دهه تجربه در صنعت حفاری کشور در زمینه حفاری انواع چاههای نفت، گاز و آب و ارائه خدمات فنی، مهندسی و پشتیبانی مربوطه جهت اجرای پروژههای مختلف در خشکی و دریا فعالیت مینماید. هدف این شرکت ارتقاء جایگاه خود در بازارهای داخلی و خارجی در چارچوب یک مدل هلدینگ است و در راستای بهبود مستمر فرایندها و افزایش رضایت مندی مشتریان سیستم مدیریت کیفیت بر اساس استاندارد ISO 9001 : 2008 را مستقر نموده است.
نرمافزار Help Desk گاما در شرکت ملی حفاری ایران بصورت نامحدود کاربر و فول ماژول نصب و راهاندازی گردید. کارشناسان گاما به همراه مسئولین محترم فناوری اطلاعات شرکت ملی حفاری ایران نرمافزار گاما را با هدف ارتقای سطح فرایندهای مدیریت درخواستها، مدیریت تجهیزات و مدیریت انبار پیادهسازی نمودند.
در دنیای مدرن امروز، کسب و کارها هر روز به فکر توسعه تجارت خود هستند از این رو از هر روش و شیوهای برای بهبود فرایند کارهای خود بهره میبرند. یکی از شیوههایی که مدتهاست در حوزه کسبوکارهای مختلف نتیجه خوبی را در برداشته است استفاده از چرخهی بهبود مستمر یا چرخهی دمینگ (PDCA) است.
تاریخچه PDCA
اولین بار درسال ۱۹۳۰ این طرح توسط والتر شوارت مطرح شد و بعدها توسط شاگرد وی به نام دمینگ در چهار مرحله عنوان شد و در نهایت ژاپنیها به تکمیل آن پرداختند. تفاوت اصلی مدل دمینگ و مدل ژاپنیها اینبود که دمینگ اهمیت تاثیر متقابل و مداوم برنامهریزی، طراحی، تولید و فروش را برای جلب رضایت مشتریان میسنجید اما بعدها آن را به تمامی بخشهای مدیریتی گسترش داد.
ادواردز دمینگ (W. Edwards Deming) کیست؟
دکتر دمینگ نخستین آغازگر جدی و نظریه پرداز مدیریت نوین جهان بر اساس مشارکت تمامی کارکنان، مدیران و مشتریان یک سازمان است که با مکتب جدید خود تحولی شگرف پدید آورده است. مشارکت و همکاری وی با مدیران ژاپنی در توفیق آنها برای تولید یک کیفیت غبطهآور، مورد تأیید و قبول صاحبنظران جهان پیشرفته امروز است. وی متولد سال ۱۹۰۰ در منطقه ” آیووا ” آمریکا است. دارای مدرک دکترا در رشته فیزیک و ریاضی از دانشگاه ییل بوده و در امور کشاورزی ایالات متحده بعنوان فیزیکدان و ریاضیدان مشغول فعالیت شده بود. دمینگ تحت نظر آمارشناس برجسته وقت، فیشر۲، در لندن مطالعه نموده و همچنین تحـت تأثیـر کارهای والتـر شـوارت، مبتـکر کنترل آماری فرایند در زمینه بکارگیری نمونهگیری و آمار قرار گرفت.
ادواردز در ژاپن
با وجود کارهای بسیار شایستهای که وی چه قبل از جنگ جهانی دوم و چه در زمان جنگ برای نجات صنایع از بحران ها در کشور خودش آمریکا انجام داد، ولی به واسطه اوج موفقیتهای اقتصادی در آمریکا، که بعلت شرایط بعد از جنگ برای شرکتهای آمریکایی ایجاد شده بود، آقای دمینگ از طرف موسسات صنعتی آمریکا تحویل گرفته نشد. زیرا آنها میگفتند: وضع ما آنقدر خوب است که نیازی به تغییر روش مدیریتی خود و اجرای روش آقای دمینگ نداریم. وی در تابستان سال 1950 از طرف اتحادیه علوم و مهندسی ژاپن به آن کشور دعوت شد و روش کنترل کیفیت آماری را به مهندسان، مدیران کارخانجات و کارشناسان تحقیقاتی آموزش داد و در همین مدت مدیران عالی رتبه 100 موسسه تولیدی بزرگ را با روش مزبور آشنا ساخت.
او در سال 1951 مجددا به ژاپن برگشت و با 400 نفر از مدیران سطح بالای ژاپن نشستهایی تشکیل داد و در توجیه آنها اقدام کرد. در همان سال اتحادیه علوم و مهندسی ژاپن بالاترین جایزه صنعتی را جهت موسساتی که اقداماتی برجسته در بهبود کیفیت انجام داده بودند اختصاص داد و نام آن را “جایزه دمینگ” گذاشت. در این زمان، انقلاب کیفیت ژاپن آغاز شده بود.
ارزش و اهمیت دمینگ در ژاپن
هنور در سردر ورودی شرکت تویوتا (در شهر تویوتا)، سه عکس بزرگ بر دیوار است. اولین عکس متعلق به تویودا (بنیانگذار شرکت تویوتا) است. دومین عکس متعلق به دمینگ است و سومین عکس به مدیرعامل فعلی تویوتا تعلق دارد. این مهم، نشان دهنده ارزش و اهمیت جایگاه دمینگ در اقتصاد جهان است.
دمینگ تاثیر ویژهای بر اقتصاد ژاپن گذاشت. اقتصادی که از خاکسترهای جنگ برخواست و به دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شد.
کاربرد چرخه دمینگ PDCA چیست؟
دمینگ مدلی برای بهبود مستمر میباشد.
چرخه دمینگ برای طرحریزی یک فرآیند، محصول یا خدمت است.
فعالیتهای سازمان براساس فازهای چرخه دمینگ PDCA ارزیابی میشود.
به کمک دمینگ دادهها را جمعآوری، تجزیه و تحلیل میکنیم و براساس اولویت بندیها، مشکلات تعیین و ریشهیابی میشود.
فاز اول دمینگ، برنامه ریزی (PLAN) :
فاز نخست و مهم این چرخه شامل برنامهریزی است. تحقق اهداف فردی و سازمانی در گرو برنامهریزی است. به عبارت دیگر تعیین کردن اهداف و پیشبینی راههای رسیدن آن، منجر به نوعی تعهد به انجامدادن فعالیتهای معین برای تحقق آن هدف می شود.
فاز دوم عمل (Do) :
برای اطمینان حاصل کردن از نتایج برنامهها، بهتر است طرح در یک محدودهی کوچک به صورت آزمایشی اجرا شود. فواید این کار آن است که به صورت عملی بسیاری از مشکلات و محدودیتها مشخص خواهد شد. در نتیجه اصلاحات و ترمیمهای لازم برای ماژولهای بزرگتر بدست میآید.
فاز سوم بررسی کردن (CHCEK) :
یکی از کارهای مهمی که در تحقق برنامهریزی ها باید به آن توجه داشته باشیم، سنجش مداوم عملکردهایمان است. در فرایند کنترل و بررسی، نتایج بدست آمده را با اهداف تعیین شده مقایسه میکنیم. در صورت نیاز اصلاحات لازم را انجام میدهیم یا به تکمیل و تدوین دوباره آنها میپردازیم.
فاز چهارم اقدام یا عمل کردن (ACT) :
اگر تمامی آنچه در مراحل قبل، مانند بررسی کردنها و آزمایشها درست بودند، حال نوبت به اقدام کردن و عملی کردن طرحها و برنامهها است. با توجه به ماهیت کار باید مناسبترین شیوه عملی کردن طرح را انتخاب کرد تا به نتیجه دلخواه رسید.
نحوه ی عملکرد چرخهی دمینگ در یک مثال عملی
این چرخه در هر موضوعی که به دنبال پیشرفت و توسعه باشد کاربرد دارد. البته در حال حاضر بیشتر کاربرد این چرخه در سازمانها دیده میشود و البته یکی از عوامل و زیرساختهای اصلی استانداردهای بین المللی ایزو نیز، چرخه دکتر دمینگ است. به عنوان مثال استاندارد ایزو 9001 دقیقاً بر مبنای همین چرخه تدوین شده است.
به عنوان نمونه، تصور کنید که نمره رضایت مشتریان در یک وبسایت رتبهبندی بسیار پایین آمده است. وقتی شما نظرهای اخیر مشتریان را نگاه میکنید، میتوانید ببینید مشتریان شما درباره تعویق در تحویل و حمل و نقل محصولات شکایت دارند و ناراضی هستند. از این رو شما تصمیم میگیرید یک پروژه تغییرات را در یک مدت کوتاه به اجرا درآورید. در طرح جدید تصمیم میگیرید با استفاده از تامینکنندههای جدید برای ارائه محصولات خود به مشتریان در یک نمونه یا مقیاس کوچک عوامل نارضایتی را برطرف کنید. بعد نتیجه را که بررسی میکنید، متوجه میشوید بازخوردها در مقیاس کوچک مثبت و سازنده بوده است و مشتریان از این اتفاق جدید و تغییرات راضی هستند. در نتیجه شما تصمیم میگیرید در سطح گسترهای از تامین کنندههای جدید برای تمام سفارشات و محصولات خود استفاده کنید. در نتیجه آنچه انجام شده این است که یک طرح در چرخه PDCA به نتیجهی مطلوب رسیده و اجرا شده است که بهبود و پیشرفت را در بر داشته و کمک کرده است تا کسب و کار بهتر شده و رضایت مشتریان حاصل شود. از این رو این چرخه میتواند به طور مستمر ادامه پیدا کند و می توان آن را در مقیاس بزرگتر و روی مشتریان بیشتر گسترش داد.
در کتاب تئوری کیفیت دمینگ نقل شده که شرکت فورد، با افزایش تقاضا در بازار و افزایش کیفیت محصولات ژاپنی، همزمان از گیبرکسهای ساخت آمریکا و ساخت ژاپن در محصولات خود استفاده میکرد. گیربکسهای ساخته شده در ژاپن و ایالات متحده، هر دو در یک مدل اتومبیل بهکار رفته بودند. شرکت فورد، بلافاصله پس از عرضه این مدل خودرو، با درخواست عجیب مشتریان مواجه شد. مشتریان درخواست اتومبیلهایی را داشتند که با گیربکسهای ژاپنی تولید شده بود و خودروهایی که در آنها از گیربکسهای ساخت آمریکا استفاده شده بود، عملا به فروش نرسیدند. آنها حتی مایل بودند منتظر مدل ژاپنی بمانند. از آنجا که هر دو گیربکس با مشخصات یکسان تولید میشد، مهندسان فورد نتوانستند ترجیح مشتری را برای خودروهای گیربکسهای ژاپنی درک کنند. سرانجام، مهندسان فورد تصمیم گرفتند آزمایشی انجام دهند. آنها قطعات این دو گیربکس را از هم جداکردند. قطعات گیربکسهای ساخت آمریکا، همه در حد استاندارد بودند و کیفیت مناسبی داشتند. اما قطعات گیربکسهای ساخت ژاپن، استاندارد نبودند، بلکه حتی فراتر از استاندارد بودند. آنها تقریبا همه هماندازه و اندازه نمونه شاهد بودند. این قطعات تقریبا همه یک قطعه بودند. به همین خاطر تغییرات کمتری در کارکرد داشتند. این امر سبب شده بود تا اتومبیلهای گیربکسی ژاپنی، روانتر عمل کنند و مشتریان مشکلات کمتری را تجربه کنند.
بهبود مستمر با کمک نرم افزار Help Desk گاما
همانطور که در این مقاله بیان شد، چرخه دمینگ از بهبود مستمر خدمات صحبت میکند و اعتقاد دارد باید به طور مداوم در هر مرحله از پروژه یا ارائه سرویس به بهبود مستمر آن فکر کرد. برای مدیریت و بهینه کردن خدمات فناوری اطلاعات ابزارهای مختلفی وجود دارد که یکی از آنها نرم افزار Help Desk گاما می باشد که به مدیران پروژه و مسئولین IT کمک می کند تا ایرادهای کار خود را مشاهده، شناسایی و بررسی کرده تا با رفع و بهبود آن باعث ارتقا سطح سرویس برای مشتریان و ذی نفعان خود گردند.
مروزه محیط دیجیتالی به سرعت در حال تغییر است و چارچوب COBIT ISACA برای کمک به شرکتها در درک چگونگی بدستآوردن ارزش و مدیریت ریسک مربوط به اطلاعات و فناوری طراحی شده است. رویکرد COBIT بهجای ارائه راهنماییهای دقیق و عمیق برای متخصصان حوزه خاص، مجموعهای از اهداف را باید تحقق بخشد. رویکرد COBIT، برای هر شخصی در هر سطح مدیریتی و برای هر شرکتی در همه ابعاد اعم از تجاری، غیرانتفاعی یا در بخش دولتی، ارائه میدهد.
بر اساس تجزیه و تحلیل تمام استانداردهای موجود، چارچوبها و شیوههای خوب پذیرفته شده، COBIT یک زبان مشترک را در سطح کاری که باید بصورت استراتژیک برای پوشش کل دامنه استفاده یک شرکت از فناوری انجام دهد، فراهم میکند. این حوزه شامل کل مشاغل، کارکردهای فناوری اطلاعات و ارائه دهندگان فناوری میباشد. (هرآنچه برای مدیریت و مدیریت مؤثر اطلاعات و فناوری لازم است ارائه میدهد). ارائه غیر فنی در سطح بالای آن، مدیران را قادر میسازد بدون توجه به دانشهای متخصصان فنی، آنچه را لازم است درک کنند.
برای اطلاعات بیشتر، این مطالب به منابع دقیقتری مانند ITIL و TOGAF نیاز است. مدلهای اندازهگیری، ابزارهایی هستند که برای نظارت بر عملکرد مدیریت ارائه میدهند
درباره COBIT
COBIT در طی 20 یا چند سال گذشته به یکی از مفیدترین چارچوبها در زمانی تبدیل شده است که هرگز تمرکز بیشتری از سوی رهبران تجارت روی استفاده از فناوری وجود نداشته است. این کمک میکند تا با از بینبردن موضوعات مهم از جمله امنیت، معماری، مدیریت تغییر و مدیریت ارزش، سایر شیوهها را به درستی در ذهن مدیریت قرار دهید. این فرصتهای آموزشی نهتنها برای COBIT بلکه برای سایر روشهای کلیدی را نیز گسترش داده است. متاسفانه، COBIT همیشه در بازار به خوبی درک نشده است. میراث ISACA باعث شده است که برخی معتقدند COBIT فقط یک چارچوب حسابرس است.
تأکید بر GRC در سالهای اخیر به این درک منجر شده است که COBIT یک چارچوب انطباق بهویژه در آمریکایشمالی است. ممکن است فرصتهای آموزش COBIT از دست رفته باشد زیرا ما اغلب خودمان را محدود به نقشهای فنی تکنیکی IT میکنیم و احتمالاً ارزش آن را که COBIT ارائه میدهد، بهدرستی توضیح ندادهایم. استفاده از فناوری در مقایسه با تنها چند سال پیش، فراتر رفته است. اکنون ما در مورد رباتیک، هوش مصنوعی، پهپادها و تجزیه و تحلیل دادهها و لزوم رسیدگی به مقادیر زیادی از اطلاعات در شبکهها و ابر (cloud) صحبت میکنیم. شرکتها از توسعه و مدیریت نرمافزار و زیرساخت برنامهها و خدمات تجاری در ابر (cloud) دور میشوند.
دپارتمانهای فناوری اطلاعات در حال کاهش هستند و طیف گستردهای از متخصصان در زمینه استفاده از فناوریارتقاء، برای ارزش تجاری مهارت دارند. فرصتهای جدید آموزشی با نقش آفرینان جدید در مشاغل ظاهر میشوند که باید درک بیشتری از نحوه مدیریت فناوری و اطلاعات داشته باشند. سرانجام، شرکتهای آموزشی، مؤسسات امتحانی و خود مربیان ممکن است با تمرکز بیش از حد بر امتحانات و گواهینامهها به جای تبیین ارزش تجاری شیوهها و راهنمایی در تصویب و بهبود استراتژیک در کلاسهای آموزشی، به درک بازار از ارزش COBIT و سایر چارچوبها کمک نکنند. گواهینامههای مبتنی بر آموزش فقط چند روزه، برخی از متخصصان فنآوری را به اشتباه میاندازد که دوره دیده میتواند مدیریت را در کاهش ریسک، کمک کند.
COBIT، بر خلاف بسیاری از چارچوبهای دیگر، چندین گواهینامه واقعی مرتبط ارائه شده توسط ISACA بسته به تمرکز حرفهای مانند CGEIT برای مدیریت، CRISK برای ریسک، CISA برای حسابرسان و CISM برای امنیت دارد. این تصور غلط در مورد COBIT وجود دارد که چنین گواهینامههایی صرفا برای ارزشمندی متخصصان IT طراحی شده است. اما این تنها مواردی نیست که نیاز به آموزش داشته باشند. کاربران تجاری و مدیران نیز به آن احتیاج دارند. شرکتهای موجود در این دو گروه که سالها از مشکلات ارتباطات مزمن رنج میبرند، با استفاده از فناوری و اطلاعات به عنوان عناصر مهم موفقیت استراتژیک، توانایی بیشتری پیدا میکنند.
موقعیت یابی COBIT از لحاظ استراتژیک
آن را در زمینه نیازهای تجاری قرار دهید. تمرکز فقط نباید روی توسعه CV یا شغلی شخصی یا حتی فقط مهارت باشد؛ بلکه باید تمرکز بر پیشرفت قابلیتهای سازمانی نیز باشد.
روی رانندگان مشاغل و خطرات متمرکز شوید. یک الگوی ارائه شده در COBIT با عنوان “اهداف آبشار” توسط یک ابزار پشتیبانی شده است که با پیوند روشهای خوب به اهداف استراتژیک در سناریوهای مختلف، به برخی از خطرات مدیریت ارشد، کمک میکند.
علل اصلی را مشخص کنید. همه ما میتوانستیم در شناسایی دلیل چالشهایی که با آن روبرو شده بودیم، کار بهتری انجام دهیم. غالباً، این پاسخ حول محور اقدامات خوب پیروی نمیشود. چارچوب COBIT در هنگام جستجوی مشکلات مسئولیت پذیری، فرایند نابالغ، عدم کنترل خوب و نظم و انضباط و همچنین عدم مهارت در انجام همه این کارها، به اعمال صحیح و اندازهگیری بلوغ کمک میکند. راهنمایی COBIT غیر فنی و مدیریت محور است.
بر اهمیت برقراری ارتباط COBIT به زبانی غیر فنی با تصمیمگیرندگان تأکید کنید. صرف نظر از پیچیدگی فنی آنچه مورد توجه است، خواه این معماری، امنیت یا هر موضوع دیگری باشد، از زبان ساده و اصطلاحات تجاری استفاده کنید.
تمرکز روی نکات کلیدی ذکر شده در بالا منجر به ایجاد خرید با مدیریت ارشد میشود. علاوه بر این، اهمیت مهارتهای بالا و بالاتر را توجیه میکند. این موضوع، پرونده تجاری را ایجاد میکند و برای دستیابی به قابلیتهای فناوری اطلاعات در سطح مدیریت موردنیاز، یک برنامه مناسب برای بهبود ایجاد میکند.
استراتژی برو به بازار
زنجیره ارزش را با COBIT بالا ببرید. با افراد مناسب، که احتمالاً خریدار هستند صحبت کنید و روابط را در سطح مناسب برقرار کنید. در سطح هیئت مدیره و مجریه و همچنین در مورد کمیتههای ریسک و حسابرسی بحث کنید. با CIOهایی کار کنید که اعتماد همکاران تجاری خود را داشته باشند.
تمام ایده این است که برای پرکردن کرسیها روی شرکت نهتنها روی دانشآموزان تمرکز کنید، بلکه با مدیریت و بخشهای منابع انسانی نیز سر و کار داشته باشید.
کلاس های COBIT برای ترکیب افراد تجاری از مدیریت عالی تا مدیران تجاری و متخصصان با مدیران IT، مناسب است.
در صورت امکان، بر روی کلاسهای داخلی تمرکز کنید تا به متن سازمان بپیوندید. برگزاری 5 الی 10 جلسه با مشتریها به صورت خصوصی باعث میشود مهارتهایی که نیاز به یادگرفتن دارند را بهتر درک کنند. اغلب این جلسات، زبان آموزان را به ITIL ، TOGAF ، Cloud ، Security و غیره سوق میدهد.
رویکردی که نکات فوق را در بر میگیرد، مخاطب را گستردهتر میکند و به مدیریت ارشد اجازه میدهد ارزش چارچوب را ببیند (اغلب برای اولین بار). هنگامی که سطح ارزش را درک میکند، کل چرخه آموزش بیشتر میتواند یک پیشرفت طبیعی باشد. لازم به توضیح است که هدف صدور گواهینامه، آموزش است. در این روند، اعتماد بیشتری به مربیان ایجاد میشود.
مزایای سازمانی را بفروشید
قوانین طلایی فروش
اگر نیاز واقعی وجود نداشته باشد، نباید آموزش داشته باشد. دردهای IT و مواردی را که ممکن است مورد علاقه باشد، شناسایی کنید.
گزارههای مقاومتناپذیر (ریسکپذیری بالا) نیاز به اتخاذ شیوههای بهتری را ایجاد میکند. نحوه آموزش COBIT به حل نیازهای تجاری کمک میکند.
فروش را ببندید. کارگاههایی که ارزش آموزش را روشن میکنند و توضیح میدهند که چگونه ممکن است خطرات را به حداقل برساند، مزایای بدستآمده را نشان میدهد. اطمینان حاصل کنید که پس از فروش، پیگیری کنید و مشتری را رها نکنید و تعهد خود را برای نتایج اشتراکی نشان دهید.